Xarici işlər naziri cənab Elmar Məmmədyarovun Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinin 125-ci toplantısında çıxışı

Cənab Sədr,

Zati-Aliləri,

Xanımlar və cənablar,

İlk olaraq, həmkarım nazir Didier Reynders və onun komandasını Belçikanın uğurlu sədrliyi və Nazirlər Şurasının 125-ci toplantısının yüksək səviyyədə təşkilinə görə ürəkdən təbrik etmək istərdim. Həmçinin, Bosniya və Herseqovinanın xarici işlər naziri cənab İqor Krnadakı yeni vəzifəsi münasibətilə təbrik edirəm və fəaliyyətinin icrasında ona uğurlar arzulayıram.

Cənab Sədr,

Biz böyük maraqla Baş katibin “Avropada demokratiya, insan hüquqları və qanunun aliliyinin vəziyyəti” başlıqlı ikinci hesabatı ilə tanış olduq. Bu hesabat mövcud vəziyyətin müfəssəl təsvirini təqdim edərək qarşıda duran cari məsələlərin həlli üçün konkret tövsiyələrlə çıxış edir.

Biz həmçinin inanırıq ki, demokratik təhlükəsizlik demokratik cəmiyyətlərə ortaq dəyərlərə əsaslanan tolerantlığın təşviqi ilə münaqişə və qeyri-sabitlikdən çəkinməyə şərait yaradır. Avropada qeyri-tolerantlığın artması şəraitində terrorçuluğa səbəb olan radikal ekstremizm və radikallaşmaya qarşı mübarizə bir çox Avropa dövlətində gündəliyin əsas məsələsi olmalıdır. 

Avropa Şurasının Terrorçuluğun qarşısının alınmasına dair Konvensiyasını imzalayan və ratifikasiya edən 32 üzv dövlətdən biri olan Azərbaycan Nazirlər toplantısında ekstremizm və terrorçuluğa səbəb olan radikallaşma ilə mübarizə üzrə bəyannamənin qəbulunu dəstəkləmişdir.

Eyni zamanda, terrorçuluq və ekstremizmə qarşı mübarizə konkret din və ya mədəniyyəti hədəf seçməməlidir. Biz hazırda dini məlumatlılığın yüksək olduğu bir zamanda yaşadığımız üçün bəzi hallarda mövcud durum mənfur şəkildə etnik, dini və ya mədəni sahədə münaqişələrin alovlandırılması məqsədilə istifadə olunur. Son illərdə bir sıra Avropa ölkələrində “İslamofobiya”nın narahatedici artması meylləri bu fenomenə qarşı birgə səylərimizin labüdlüyünü təsdiq edir.

Terrorçuluq bir çox hallarda təcavüzkar separatizmlə ayrılmaz şəkildə əlaqəlidir. Silahlı münaqişələrdən zərər çəkən ərazilər bu terrorçuluğun yayılması üçün münbit şərait yaradır. Beynəlxalq ictimaiyyət beynəlxalq hüququn qəbul edilmiş norma və prinsipləri, xüsusilə ərazi bütövlüyünə hörmət və dövlətlərin beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığı prinsipləri əsasında münaqişələrin həllini tezləşdirməli və dövlətlərə öz ərazisi üzərində suverenlik və təhlükəsizliyin bərpa edilməsində yardımçı olmalıdır. Avropa Şurasının üzərinə bu xüsusda vacib rol düşür.

Cənab Sədr,

Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi həll edilməmiş və ya həlli uzadılmış ən uzunmüddətli münaqişə olaraq, bədnam şəkildə Azərbaycan ərazilərinin 20 faizinin işğalı və bir milyondan artıq azərbaycanlının qaçqın və məcburi köçkün düşməsi ilə nəticələnmişdir. 

Ermənistan hökumətinin güc tətbiqi vasitəsilə hərbi təcavüzün nəticəsində əldə edilmiş status-kvoya güvənməsi təhlükəli təxmindir. Azərbaycan ərazilərinin işğalı və yerli əhalinin ata-baba yurdlarından etnik təmizlənmə yolu ilə çıxarılması həll yolu deyil və heç zaman Ermənistan tərəfindən arzulanan siyasi nəticə doğurmayacaq. BMT Təhlükəsizlik Şurasının müvafiq qətnamələrində açıq şəkildə tələb olunduğu kimi Ermənistan qoşunlarının işğal edilmiş ərazilərdən çıxarılması mühüm etimad quruculuğu tədbiri ola bilər və davam edən sülh prosesinin gedişi tamamilə dəyişə və bütün Cənubi Qafqaz regionunda hərtərəfli və davamlı inkişaf üçün geniş imkanlar aça bilər.

Təşəkkür edirəm.